Verschillende groepen
Er worden een aantal groepen vluchtelingen onderscheiden: asielzoekers, statushouders en Oekraïense ontheemden. De definities en (wettelijke) taakstellingen worden hieronder toegelicht.
Asielzoekers
Asielzoekers zijn mensen die hun thuisland ontvluchten en bescherming aanvragen in een nieuw land. Dit kunnen ook alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn zonder verblijfsvergunning.
Amv worden beschouwd als kwetsbare personen vanwege hun jonge leeftijd en het ontbreken van ouderlijke zorg en krijgen een voogd tot ze 18 jaar worden of weggaan uit Nederland.
Asielzoekers hebben een verzoek ingediend bij de autoriteiten van een land waar zij verblijven om erkend te worden als vluchteling en om bescherming te krijgen. Terwijl zij wachten op een beslissing van de Immigratie- en Naturalisatiedienst verblijven zij in een asielzoekerscentrum (azc). Zij vallen onder de verantwoordelijkheid van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).
Sinds de komst van de Spreidingswet heeft de gemeente Ommen ook een wettelijke taak om asielzoekers te huisvesten.
Statushouders
Asielzoekers worden statushouders zodra ze een verblijfsvergunning krijgen. Dit kunnen ook alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn met een verblijfsvergunning. Ze maken dan deel uit van de Nederlandse samenleving.
Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) koppelt statushouders aan gemeenten. Daarmee zijn het inwoners van de gemeente geworden.
Statushouders hebben recht op reguliere huisvesting, werk en sociale voorzieningen binnen de gemeente. Ook leggen zij het inburgeringsexamen af. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het inburgeringsaanbod. Deze wettelijke taak en de bijbehorende verplichtingen zijn vastgelegd in de Huisvestingswet.
Oekraïense ontheemden
Oekraïense ontheemden hebben een aparte status en vallen tot maart 2026 onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie. Nederland biedt op grond van deze richtlijn opvang, medische zorg en onderwijs aan Oekraïense ontheemden.
De Tijdelijke wet ‘Opvang ontheemden Oekraïne’ geeft gemeenten een morele taakstelling, waarbij de gemeente onder andere verantwoordelijk is voor huisvesting. Het is nog onduidelijk hoe het vervolg na maart 2026 eruitziet.
Opvang vluchtelingen in gemeente Ommen
Op dit moment (oktober 2024) vangt Ommen 274 vluchtelingen op in de gemeente. Zij zijn verdeeld over drie locaties. In het voormalige zorghotel Imminkhoeve resideren 202 ontheemde Oekraïners. In een deel van het gemeentehuis verblijven 48 asielzoekers. Een groep van 24 alleenstaande minderjarige statushouders verblijft nu aan de Strangeweg, maar verhuist voor het grootste deel binnenkort naar een onderkomen aan het Kerkplein en De Wolfskuil.
Handelingskader vluchtelingen Ommen
Tijdens de raadscommissievergadering van 12 september 2024 bleek dat er behoefte is aan kaders voor de opvang van vluchtelingen. In dit document staan de vraagstukken die spelen rondom de opvang van vluchtelingen en Oekraïense ontheemden, de opvangopgaven en de wijze van handelen van de gemeente. De focus ligt hierbij op de gemeente Ommen, maar er wordt ook gekeken naar de opgave van Ommen binnen de regionale en provinciale samenwerking.
Contact
Wij kunnen ons voorstellen dat u vragen hebt over de opvang vluchtelingen. Neem dan contact met ons op. Mail naar gemeente@ommen.nl of bel met het nummer 14 0529. Wij zijn telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag tussen 8.30 en 17.00 uur.